Hatalarım Hazine

Bu konu aşağıdaki videoda görebileceğiniz Beautiful Oops! (Barney Saltzberg) isimli kitaptan ilhamla ortaya çıkmıştır. Kitap yaptığımız hataların bizim için yeni, hiç düşünmediğimiz fırsatların kapısını açabileceğini çocukların seviyesinde güzel örneklerle anlatmaktadır. Kitabı aşağıdaki videonun sesini kapatıp görüntülerden yararlanarak çocuklara okuyabilirsiniz. Yaklaşık tercümesi aşağıdaki gibidir:

Hatalar Güzeldir

Aaa kağıdım yırtıldı, çok kötüüüü:( ama belki de bu yırtık başka bir şeyin başlangıcı olabilir, mesela bir timsahın:)

Olamaz boyam döküldü:( amaaaaa her dökülmüş boya içinde biiiiiiirsürü fırsat barındırır. 

Kağıdım katlandı napıcam ben şimdi:( ama belki de bu şükredilecek birşey olabilir, mesela bir penguen kafası:)

Bazen dökülmüş bir damla boya hayal gücünüzü harekete geçirebilir.

Yırtık bir gazete kağıdı ne işe yarar ki? Haksız mıyım yoksa? Bu kağıtla oynamak eğlenceli olabilir mi?

Bir leke altında bir mucize saklıyor olabilir.

Kağıdınızdaki delikler keşfedilmeye değerdir.

Ne zaman ki bir hata yapsanız o hatayı bir fırsat olarak görün!

Çocuklar siz hiç hata yaptınız mı? En son yaptığınız hata neydi? Peki hata yaptığınızda neler hissettiniz? Hatalar da bir hazine olabilir mi gerçekten? Hiç hata yapmıyor olsak daha iyi olmaz mıydı? Bu sorular kendi firkirlerimiz mümkün olduğunca belirtilmeden çocuklarla uzun uzun konuşulur.

Hatalarımız, Tek Hata Yapmayan Zatı hatırlamamız için de bir fırsattır öyle değil mi? Hata yaptığımızda çözüm, sürekli kendimizi suçlamak değil hatamızı kabul edip, Estagfirullah deyip, bir dahaki sefere o hatayı tekrar etmemek için gayret kazanmaktır. Hata yaptığımızda birbirimize Estagfirullah demeyi hatırlatalım olur mu? Hiç hata yapmasaydık kendimizi asıl güç kaynağı zanneder ve Rabbimizi bulamazdık öyle değil mi?

Hataların Altındaki Mucize

Çocukların kitapta okunanları içselleştirmeleri için aşağıdaki aktivite yapılır:

Dersten önce çok sayıda (öğrenci sayısının iki katı kadar) hatalı kağıt hazırlanır. Bu kağıtların kimisi kenardan yırtık , kimisinin köşesi katlanmış, kimisi az bir surette karalanmış ya da çizlmiş, delinmiş boyayla lekelenmiş ya da buruşturulmuş olacaktır. Öğretmen der ki:

Çocuklar ben biiiirsürü hata yaptım, bunları güzel birşeylere çevirebilir miyiz dersiniz? Ve her çocuk elindeki hatalı kağıttan güzel bir ürün ortaya çıkarmaya çalışır. İsteyen öğrenciler birden fazla yapabilirler. Aşağıda bazı örneklerini göreceksiniz:

Çocukların ürünleri tamamlandıktan sonra aşağıdaki linke de hep beraber bakılabilir:

Bir öğretmen bir keresinde evinde çok sayıda kağıt tabağın mavi mürekkeple lekelendiğini farketmiş. Tam çöpe atacakken aklına bu kitap gelmiş ve bu tabakları sınıfa götürmüş. Bakın ordaki çocuklar bu lekeli tabaklarla neler yapmışlar:

https://www.artsonia.com/museum/gallery.asp?project=1119784&index=96

Hatalar ve İcatlar

Bazı icatları Allah insanlara yaptıkları hatalar sayesinde göstermiş biliyor musunuz çocuklar? Gelin bir kaç örneğe bakalım:

Hatalar ve İcatlar

Duygularım Hazine

Öğretmen ders öncesinde farklı duyguları (mutlu, üzgün, kızgın, korkmuş) temsil eden gözlükler edinir ve derse bu gözlüklerden birini takarak ve o duyguyu abartılı bir şekilde canlandırarak girer. Gözlüklerin her birini sırasıyla takar ve her seferinde farklı bir duyguyu yaşayan bir öğretmen olur.

Bu doğaçlama canlandırmanın ardından çocuklardan günün konusunu tahmin etmeleri istenir.

Farklı öğrencilerin aynen öğretmen gibi gözlük takarak farklı duyguları canlandırmaları rica edilir.

Sizin aklınıza gelen başka hangi duygular var?

Duygularımız kendi kendine mi var oluyor çocuklar ? Nasıl ki ağaçlar bize Rabbimizin bir mektubu duygularımız da öyle, duygularımız da Rabbimizin mektubu, bize konuşması. Onları dinlemeyi, okumayı iyi öğrenmeliyiz.

Aşağıdakilere benzer senaryolar okunur ve davet edilen öğrenciye bu durumda hangi gözlüğü takardın diye sorulur. Ya da aynı senaryo birkaç öğrenciye aynı anda okunur , herbirine farklı bir gözlük verilir ve öğrencilerin kendi gözlüklerine uygun bir tepki vermeleri istenir. Böylece aynı olay karşısında insanların farklı duygular yaşayabileceği de farkettirilmiş olur.

• Bir süt dişin düştü.
• Matematik ödevinde bir probleme takıldın ; bir yandan da ödevini çok çabuk bitirmek istiyorsun çünkü sonrasında dışarda arkadaşlarınla oynayacaksın.
• Annen haftasonu bir arkadaşını eve davet edebileceğini söyledi.
• Yeni bir okula başlıyorsun.
• Parkta yeni ceketini kaybettin.
• Seninle aynı şeyleri oynamayı seven bir arkadaşla tanıştın.
• Gece yatağındasın çok yüksek sesli bir gök gürültüsü duydun.
• Tüm okulun karşısında ezberlediğin şiiri okuman gerekiyor.
• Öğretmenine okuldan ödünç aldığın bir kitabı kaybettiğini söylemen gerekiyor.
• Annenle tiyatroya gidecektin ama annen bunu unuttu ve alışverişten geç geldi.
• Sabah uyandın ve kar yağdığını gördün.
• Koridorda senden büyük bir öğrenciyle çarpıştın ve o sana ne biçim yürüyorsun diye kızdı.
• Doğumgününün sabahında uyandın ve annen arkadaşlarının o gün size gelemeyeceğini, işlerinin çıktığını söylüyor.

Ters-Yüz Olsak Duyguları Nasıl Görürdük

Duygularım ve Ben

Öğrencilerin seviyesine uygun olarak aşağıdaki dokümanlardan biri seçilir ve sınıfta uygulanır. Bu sırada çocuklarla bu duygular hakkında sohbet edilir.

Duyguları Çizelim

Duygularımı Tanıyorum

Üzülmesek Daha İyi Olmaz mı?

Mutlu olmayı çok seviyoruz. Mutluluk duygusu için Allah a şükrediyoruz. Peki üzüntü neden var? Hiç üzülmeseydik, üzüntü duygusu yaratılmasaydı daha iyi olmaz mıydı?.................

Üzüntü yakınlarımızla derin bir sevgi bağı kurmamıza vesile olur mesela. Ters Yüz isimli filmde bir sahnede Riley hokey maçında sayı kaçırdığında çok üzülmüştü ve tek başına üzgün üzgün duruyordu. Tam bu sırada arkadaşları ve ailesi onun yanına geldiler ve onu teselli ettiler. Riley nin üzüntüsü, onun, ailesinin ve arkadaşlarının ona olan sevgisini yeniden farketmesi için bir fırsat oldu.

Evden ayrılmaya karar verdiğinde Riley i bu kararından vazgeçiren yine üzüntü ve korku gibi hisleriydi. Ailesinden ayrılmanın verdiği üzüntü onun tehlikeli bir işe kalkışmasına engel oldu.

Filmin sonuna doğru Riley üzüntü nün onun hayatının vazgeçilmez bir parçası olduğunu anladı. Üzüntü hissetmekten korkmamıza, üzüntümüzü hemen  geçiştirmeye çalışmamıza gerek yok. Ne demiştik, mutluluk da üzüntü de diğer her duygumuz da okunması gereken bir mektup..

Ya Kızgınsam?

Peki kızgınlık kötü mü çocuklar? Hiç kızmasak, sinirlenmesek daha iyi olmaz mı?...... Kötülüklere karşı kızgın olmak gerekir ama değil mi? Ama kızmak vurmayı, çirkin sözler söylemeyi gerektirir mi? Elbette hayır. Peki kızgınlığımın beni yanlış davranışlara götürmemesi için ne yapabilirim?

Öğrencilerle birlikte aşağıdaki dokümanın üzerinden geçilir ve daha sonra da referans vermek üzere ve öğrencilerin incelemesi için sınıf panosuna asılır.

Kızgınken Ne Yapabilirim 

Duygu Adamlar

Ek bir etkinlik olarak tuvalet kağıdı ruloları ve farklı malzemeler kullanarak öğrenciler farklı duyguları temsil eden insanlar yapabilirler.

AY: Takvimci Kandil

Öğretmenin ders öncesi aşağıdaki dokümanları okuması tavsiye edilir:

Ay 1

Ay 2

Ay Olmasaydı

Hedefler:

1. Ay’ın dünya sarayına asılmış bir nevi kandil olduğunu, dünyadaki tüm insanlara sunulmuş bir nimet olduğunu farketmek

2. Ay’ın hareketinin hikmetlerini öğrenmek

3. Ay’ın bizim için faydalarının (dünyanın hızını yavaşlatması,geceleri aydınlatması, zamanının takibinde kullanılması vs)

4. Ayın aynı zamanda bir ilham kaynağı, güzellik kaynağı olması

Giriş , sorularla merak uyandırma:

1) Eğer Ramazansa , Ramazanın geldiğini nerden anladık çocuklar?

... Eveeet hilali görünce Ramazan ayı başlıyor bir sonraki hilali görünce de bayram yapıyoruz. Ramazan ay takvimine göre hesaplanan bir ay. Geçmişte bir çok medeniyet ay takvimini kullanmış biliyor musunuz, yani zamanı ayın hallerine göre ölçmüşler.

Peygamberimiz hilali gördüğünde “Ey hilal! Benim de Rabbim senin de Rabbin Allah’tır, dermiş biliyor musunuz?

2) Ayın en çok hangi halini seversiniz? Bir muz gibi olduğu zamanı mı yoksa bir tepsi olduğu zamanı mı?....Ay sürekli şekil mi değiştiriyor ne dersiniz?

4) Ayın ışığı nerden gelir?

5) Ayı bazen hava kararmadan da görebilir miyiz? 

Ay, Dünya çevresindeki bir dönüşünü 29,5 günde tamamlar ve her gün yaklaşık 50 dakika daha erken doğar. Bu nedenle günler ilerledikçe Ay’ın gökyüzünde görüldüğü saatler değişir. Ay, Güneş gökyüzündeyken de görülebilir. Çünkü Ay, çok parlak bir gökcismidir. 

6) Ay bütün dünyada aynı şekilde mi görünür

 Ay’ın Dünya’ya uzaklık yaklaşık 400.000 kilometredir. Buna karşın, yeryüzündeki iki uzak ülke arasındaki mesafe en fazla birkaç bin kilometre olabilir. Bu, aralarında birkaç metre bulunan iki kişinin çok uzaktaki bir aracı hemen hemen aynı şekilde görmeleri gibidir. Elbette, her iki ülkedeki kişiler aslında Ay’a farklı yönlerden bakmaktadır; ancak, gördükleri arasında çok küçük, gözle ayırt edilemeyecek bir fark olur.

7) Ay neden hep bizimle gelir çocuklar? Hani bazen bir yere giderken arabamızdan bakarız, sanki hep bizimle geliyormuş gibi gözükür?

Ay, bize çok uzakta yer alır. Yeryüzünde ne kadar yol gidersek gidelim, aslında ona göre pek fazla yer değiştirmiş sayılmayız. Eğer sokakta belli bir doğrultuda yürüyorsak, Ay bizimle birlikte ilerliyor gibi görünür. Aslında, bunun nedeni, ona göre konumumuzun (açısal konumunuzun) değişmiyor olması.

8 ) Ayda hava olayları var mıdır? (rüzgar, yağmur vs yok astronotların ayak izleri milyonlarca yıl boyu orada kalabilir)

9) Kaç tane ay bir dünya eder sizce? (81)

Bisküvi ile Ayın Evreleri

Ayın evreleri aşağıdakine benzer bir etkinlikle canlandırılabilir.

Ay Kolyesi

Ayın evreleri aşağıdaki videoda gösterildiği şekilde bir kolyeye de dönüştürülebilir.

Ayın sürekli değişen şekli, bize ay ve dünyanın hareketlerini her gün hatırlama ve kainattaki muhteşem düzen için şükretme fırsatı sunar.

 Ay ve Dünya belli bir Yörüngede Akarlar

 Biliyorsunuz, Dünya kendi çevresinde dönerken, aynı zamanda Güneş’in çevresinde dolanr. Benzer ekilde Ay da kendi çevresinde dönerken ayn zamanda Dünya’nn çevresinde dolanr. Çocuklr üçer üçer davet edilerek dünya, ay ve güneş in harekerli canlandırılır. Kainattaki muazzam dengeye dikkkat çekilir.

Geceyi ve gündüzü, Güneş’i ve Ay’ı yaratan O’dur. Her biri bir yörüngede yüzmektedir. (Enbiya 33)

Hikaye Tamamlama

Ayı görünce mutlu olur musunuz? Ayı görünce ne hissedersiniz? Ay ile alakalı bir masal, hikaye ya da şiir okudunuz mu?

Ayşe o gün yatağına gitmeden önce penceresinden baktı ve ayı gördü. Ay çok güzel ve yakın gözüküyordu. Keşke ayla oynabilseydim dedi Ayşe. Ona uzanmaya çalıştı ama ne kadar uzansa da ona yetişemedi. Ayşe babasına gitti ve: Baba lütfen ayı bana getir dedi. Babası kızını üzmek istemedi ve gitti çok uzun bir merdiven aldı. Bu merdiveni çok yüksek bir dağın üzerine koydu veee........

Bu hikayeyi isteyenler yazıyla isteyenler de resimle tamamlayacak.

Ay Günlüğü

Her bir çocuk için aşağıdaki ay günlüğü dokümanı çıktı alınır ve öğrenciler bir ay boyunca ay günlüğü tutmaları konusunda teşvik edilrler. Öğrenciler her gün aya bakıp ayın o günkü halini günlüğe çizerler.

Ay Günlüğüm

Şapkadaki Kedi: ayda zıplamak (çizgi film)

Tohumlar

Tohum dersinde hedeflediğimiz kazanımlar şöyle:

1) Küçücük tohumların çok şuurlu, kasıtlı, sanatlı, ilim gerektiren işler yapıyor olmaları (mesela küçücük tohumun dağ gibi büyük bir ağacı sonuç vermesi)

2) Tohumun içinde o bitkinin bütün özelliklerinin (çiçek ve yapraklarının renk , şekil, boy ve kokuları vs, ne kadar sürede büyüyecek, ne kadar yaşayacak vs) yazılı olması : bu işaret eder ki bu kainatta “kayıt altına alma” diye bir kanun var. Aslında bizim hafızalarımız da buna bir örnek

3) Tohumların hemen hemen aynı maddelerden (hidrojen, oksijen, karbon, azot /en sık gözlenen varlıkların büyük kısmı bu dört temel elementin farklı terkiplerde bir araya getirilişiyle oluşmaktadır) oluşmalarına rağmen herbirinin farklı sonuçlar vermesi

4) Tohumların yağmur, güneş ve toprak vasıtasıyla büyümesinin; tohumların rüzgar, hayvanlar vs kanalıyla dağılmasının kainattta bir yardımlaşma olduğuna işaret etmesi

5) Bir tohumun içinde kocaman bir bahçenin ya da bostanın ya da ormanın, milyonlarca kilo gıdanın saklı olması


6) Bizim hayatımızın her bir dakikasının da aslında bir tohuma benzemesi ( Görünüşte çürüyor , yok oluyor, geride kalıyor gibi gözüküyor ama aslında her an tohum ekiyoruz) Önce annemin karnında bir tohumdum, dünyaya çıktım büyüdüm ,geliştim, şimdi asıl yaşayacağım alem için hazırlanıyorum, hala tohumum.

7) Bizde tohum şeklinde bir çok kabiliyetin saklı olması, zorluklardan korkmazsak o tohumlar gelişir, çiçek verir, bizim zorluk sandığımız olaylar aslında kabiliyetlerimizin gelişmesi için gerekli ortamdır. (şiddetli yağmurun, soğuk karın tohum için gerekli olması)

8) Tohumu toprağa koyduğumuzda görünüşte dağılıyor, çürüyor gibi gözüküyor, halbuki bu görüntünün altından yepyeni, taze bir filiz çıkıyor (tohumluk hayatından sümbül hayatına geçiş) ( bu olayla insanın ölümü arasında bağlantı kurmak)

Öğretmen ders öncesinde aşağıdaki dökümanı okumalıdır:

Tohum Dünyası

Dikkat Çeken Sorular:

 Siz hic tohum yediniz mi? Peki hic tohum ictiniz mi? (Ben tohum yedim de içtim de biliyor musunuz? (kuru fasulye, kahve vs)

· Bir tohumun içine bır kitap sığar mı? Sığmaz mı? Peki o zaman o koskoca ağaçların programı nerde yazılı? Eveeet minnacık tohumun içine saklamış Rabbimiz.

· Karpuzu hiç gormemiş olsaydınız, karpuz cekirdeginden karpuzun çıkacağını tahmin edebilir miydinız?

    TOHUM AVI

1) Küçücük tohumların çok şuurlu, kasıtlı, sanatlı, ilim gerektiren işler yapıyor olmaları (mesela küçücük tohumun dağ gibi büyük bir ağacı sonuç vermesi)

2) Tohumun içinde o bitkinin bütün özelliklerinin (çiçek ve yapraklarının renk , şekil, boy ve kokuları vs, ne kadar sürede büyüyecek, ne kadar yaşayacak vs) yazılı olması : bu işaret eder ki bu kainatta “kayıt altına alma” diye bir kanun var. Aslında bizim hafızalarımız da buna bir örnek

Gerekli Malzemeler:

• Pazardan tohumu çıkarılabilecek her türlü meyve sebzeler(zeytin, salatalık, biber, domates, balkabağı, nar, avocado, ceviz, kestane, ayçekirdeği, çilek, limon, prtakal, elma, hurma, incir, taze bezelye, taze barbunya, kivi, biber……) 
• Tohumları gözlemlemek için grup sayısı kadar tane bölmeli kap , yumurta kolisi ya da buz kabı gibi

Çocuklar gruplara ayrılır. Her gruba farklı meyve ve sebzeler, kesme tahtası, bıçak/makas verilir bunların tohumlarını bulmaları ve bölmeli buz kabına yerleştirmeleri istenir. Bu süreçten sonar her grup sırayla buldukları tohumların sunumunu yapar.

TOHUM EŞLEŞTİRME

3) Tohumların hemen hemen aynı maddelerden (hidrojen, oksijen, karbon, azot /en sık gözlenen varlıkların büyük kısmı bu dört temel elementin farklı terkiplerde bir araya getirilişiyle oluşmaktadır) oluşmalarına rağmen herbirinin farklı sonuçlar vermesi

Gerekli Malzemeler: 

Çiçek tohumları ve o çiçeklerin resimleri

Birbirine çok benzeyen çiçek tohumları ve o çiçeklerin fotografları yanyana konacak ve çocuklardan birkaç tanesi sırayla çağırılıp hani tohum hangi çiçeğe ait bulması istenecek. Tahminen bu konuda çok başarılı olunamayacak. 

Peki çocuklar toprağın altında her bir çiçeğe uygun bir elbise kesen terziler var ya da onların her birinin ihtiyaçlarını ayrı ayrı hazırlayan bir fabrika ya da matbaa mı var acaba?

TOHUMLARIN SEYAHATİ

4) Tohumların yağmur, güneş ve toprak vasıtasıyla büyümesinin; tohumların rüzgar, hayvanlar vs kanalıyla dağılmasının kainatta bir yardımlaşma olduğuna işaret etmesi

Öğretmen bu konuda dersten önce aşağıdaki dokümanı okumalıdır:

Tohumların Dağılması

Dikkat Çeken Sorular:

·         Bir keresinde Ayşe bebekken kaka yapmıştı, altını değiştirirken kakanın içinde siyah küçük bir sürü noktalar gördüm, sizce Ayşe hangi meyveyi yemişti?   

      Karatavuk kuşlarıyla zeyin ağaçlarının ilişkisini bilen var mı? Zeytinin tohumu neresi? Evet çekirdeği zeytinin tohumu ama Zeytin çekirdeğini toprağa direkt attığımızda genellikle zeytin çimlenmez biliyor musunuz?
z

    Zeytin ve Karatavuk

      Çocuklara zeytin ve karavuk ilişkisi anlatılır. Çok ilginç değil mi? Yediğiniz meyvenin ağacının tohumunun belki de bir kuşun kakasından çıkmış olabileceğini hiç düşünmüş müydünüz? Rabbimiz bizi ummadığımız şekilde rızıklandırıyor!

       Başka bir tohum hikayesi daha anlatmak isterseniz:

Keçiler ve Argan

Peki sincaplar, alakargalar, tüylü hayvanlar tohumlara nasıl yardım ederler sizce?

Siz hiç tohumların yolculuğuna yardım ettiniz mi? (Mesela karahindiba tohumlarını üflediniz mi hiç ya da bir tohum ektiniz mi:)?)

Tohumların farklı yollarla dağılışını gösteren 5 dk lık bir video:

Birden BİN Yaratan

5) Bir tohumun içinde kocaman bir bahçenin ya da bostanın ya da ormanın, milyonlarca kilo gıdanın saklı olması

 Sizce bir elma tohumundan/çekirdeğinden kaç tane elma olur? Tahminler? (Bazen tek bir tohumdan büyüyen bir elma ağacında kilolarca elma büyütüyor Yaratıcımız, ya Vehhab)

Bize bu hakikati hatırlatacak bir faaliyet yapmaya ne dersiniz?

Örnek bir video:

TOHUM DRAMASI

6) Bizim hayatımızın her bir dakikasının da aslında bir tohuma benzemesi ( Görünüşte çürüyor , yok oluyor, geride kalıyor gibi gözüküyor ama aslında her an tohum ekiyoruz) Önce annemin karnında bir tohumdum, dünyaya çıktım büyüdüm ,geliştim, şimdi asıl yaşayacağım alem için hazırlanıyorum, hala tohumum.

7) Bizde tohum şeklinde bir çok kabiliyetin saklı olması, zorluklardan korkmazsak o tohumlar gelişir, çiçek verir, bizim zorluk sandığımız olaylar aslında kabiliyetlerimizin gelişmesi için gerekli ortamdır. (şiddetli yağmurun, soğuk karın tohum için gerekli olması)

8) Tohumu toprağa koyduğumuzda görünüşte dağılıyor, çürüyor gibi gözüküyor, halbuki bu görüntünün altından yepyeni, taze bir filiz çıkıyor (tohumluk hayatından sümbül hayatına geçiş) ( bu olayla insanın ölümü arasında bağlantı kurmak)

Aşağıdaki video izlendikten sonra çocuklarla bir drama yapılır. FArklı çocukların rol almasıyla drama birkaç defa tekrar edilir. Çocuklardan biri toprağın altında mutlu olan ve yeryüzüne çıkmaktan korkan bir tohumu canlandırır. Bir kelebek ve bir örümcek onu yeryüzüne çıkması konusunda ikna etmeye çalışırlar. El yapımı kostümlerle canlandırılırsa daha güzel olur.

TOHUMLARLA KAYIT

2) Tohumun içinde o bitkinin bütün özelliklerinin (çiçek ve yapraklarının renk , şekil, boy ve kokuları vs, ne kadar sürede büyüyecek, ne kadar yaşayacak vs) yazılı olması : bu işaret eder ki bu kainatta “kayıt altına alma” diye bir kanun var. Aslında bizim hafızalarımız da buna bir örnek

Çocuklar bazen keşke şu ses, şu görüntü, şu anı hiç kaybolmasa, bitmese dediğiniz oluyor mu? Mutlu anlarımızı nasıl kaydediyoruz? Bizde böyle bir ihtiyaç mı var o zaman? Mesela bize yapılan haksızlıkların da unutulmasını istemiyoruz değil mi? Aslında Rabbimiz bize bu kayıt altına alma ihtiyacını vererek bizi Kaydedeni / Saklayanı aramaya davet ediyor değil mi? Bir de kainatta buna dair örnekler gösteriyor bize. Kendisinin Kaydeden (Ya Hafiz) olduğuna dair deliller sunuyor bize. 

Karahindiba çiçeği üzerinden ne kadar muntazam bir kayıt alma işleminin gerçekleştiğine şahit olunur:

TOHUM EKİMİ

Her çocuk istediği bir bitki tohumu ya da çiçek tohumu ve küçük bir kap getirir ve bu tohumların hep beraber ekimi yapılır. (kağıt bardak, yumurta kolisi vs olur, tuvalet kağıdı rulosundan bile saksı yapabiliriz ) 

TOHUM MOZAİĞİ

Evden geitirilen farklı tohumlarla mozaik çalışması yapılır.

TOHUM KARTLARI OYUNU

Oyun yönergeleri dokümanın içindedir. Büyük sınıflar için daha uygundur.

Tohum Kartları

TOHUM KOLEKSİYONU

Çocuklara bir tohum koleksiyonuna başlama projesi verilir. Aşağıda bir örneği görülebilir. Yıl sonunda öğrenciler tohum koleksiyonlarını arkadaşlarına göstermek üzere sınıfa getirirler:

O (sav) da bir Hazine Avcısıydı!

Arkadaşlar, bize hazine aramayı kim öğretti ?  Kainatta her bir şeyin bize Rabbimizi tanıtan bir hazine olduğunu kimden öğrendik?

Eveeet!  Peygamberimiz (sav) den, Hz Muhammed den.  Peygamberimiz bazen paçalarını sıvar ayaklarını suya sokar ve saatlerce etrafı seyredermiş biliyor musunuz? Onu bu şekilde bahçelerde düşünürken gören bir sürü arkadaşı olmuş.

Peki yağmur yağınca Peygamberimizin ne yaptığını bilen var mı? Eveeet! Bir keresinde yağmur yağınca onun yagmura karşı göğsünü açtığını görüp nedenini soran sahabelere şöyle demiş:" Bu az önce Rabbiyle beraberdi."

Peki geceleri de çıkar mıymış dışarı? Elbette. Geceleri yıldızları ve ayı seyretmeyi de çok severmiş. Aya bakar ve şöyle dermiş: “Ey hilal! Benim de senin de Rabbin Allah’tır.”

Kuşları, bulutları, güneşin batışını da seyretmeyi çok severmiş. Peygamberimizin en çok örnek almamız gereken  yönü bu aslında: yani kainatta neye bakarsa baksın onu Rabbini anlatan bir hazine olarak görmesi. Böylece o an ne yapıyor olursak olalım , ibadet etmiş oluruz.

Böyle bir girişten sonra öğrencilerin her birine aşağıdaki dökümandaki cümlelerden biri verilir ve cümleyi üçgen sekilde kesilmiş renkli flamalara yazmaları istenir. İsterlerse resim de ekleyebilirler o cümleye ilişkin.  Üçgenlerin şablonu da aşağıdan indirilebilir. Üçgenler bir ipin üzerinde birleştirilir ve sınıfa asılır.

Peygamber ve Kainat

flama şablon

Ek olarak çocuklar bir "tuzluk" vasıtasıyla öğrendiklerini pekiştirebilirler. Tuzluğun iç kısmına anahtar kelimeler yazılır, o anahtar kelimeyi seçen kişi Peygamber (sav) in o durumda ne yaptığını söylemelidir. Mesela bana "güneş" çıktıysa, Peygamberimiz güneşin batışını izlemeyi severdi demeliyim. Tuzluğun üstündeki 4 bölümdeki resimler sadece o kısımları birbirinden ayırt etmek içindir, ne çizildiği önemli değil, boş da bırakılabilir.

İlkbahar: BA'SU BÂDE'L-MEVT

Kazanımlar: Çocuklarda aşağıdaki alanlarda farkındalık sağlamak:

1.  Baharın erzak yüklü bir vagona benzemesi (ağaçlar meyve vermek üzere hazırlanıyorlar)


2. Baharın sanki her bir günü ya da her bir haftasının farklı bir bitkinin bayramı gibi olması


3. Kupkuru gözüken ağaçların parlak, çiçekli elbiselerle giydirilmesi ve dolayısıyla baharın yeniden yaratılışa bir örnek olması


4. Fırtınalı yağmur, çamurlu toprak perdesi altında muntazam çiçeklerin tebessümlerinin saklanması ( Bize çirkin gözüken şeylerin ardında bizim hiç tahmin edemeyceğimiz güzellikler saklı olabilir)


5. Baharda sadece bitkilerin değil bir çok hayvan türünün de sanki yeniden hayat bulması


6. Baharda hayat verilen bitki ve hayvanlarının her birinin ihtiyaçları çok farklı olduğu ve bu ihtiyaçları karşılayacak güçleri ya da dillendirecek imkanları olmadığı halde hepsinin ihtiyaçlarının ayrı ayrı karşılanması(elbiseleri ayrı, gıdaları ayrı, korunma tarzları, yaşam süreleri vs)


7. Baharda yaprakların muntazaman çıkması, çiçeklerin ölçülü bir şekilde açılması, meyvelerin hikmetle, rahmetle büyümesi ve meyvelerin dalların ellerinde oynaması vs bunların hepsinin bir konuşma gibi olması,


8. Baharın sanki "Yâ Hannân, yâ Rahmân, yâ Rahîm, yâ Kerîm, yâ Latîf, yâ Atûf, yâ Musavvir, yâ Münevvir, yâ Muhsin, yâ Müzeyyin" diye zikrediyor olması


9. Baharın bir çiçek kadar kolay yaratılıyor olması

Beyin Fırtınası

İlkbaharla alakalı mümkün olduğunca çok şeyin hatırlanması, tahta üzerinde not edilmesi, onların mucizeliği üzerine konuşma ve yukardaki esma-ül Hüsna hakkında kısa açıklamalar ya da sorular, mesela:

• Baharda çok farklı şekilli yapraklar, farklı şekilli çiçekler görüyor musunuz? En çok hangi çiçeğin şeklini beğeniyorsunuz? Musavvir
• Hangi mevsimlerde etrafınızda daha çok renk görüyorsunuz? Müzeyyin, Mülevvin
• Bazı ağaç yapraklarının kelebek, sinek yumurtalarına annelik yaptığına hiç şahitlik ettiniz mi? Rahman Rahim
• Bahar mevsiminde ağaçların üzerinde gördüğümüz çiçekler neyin müjdesini verir? Kerim, Latif

Bahar Hazineleri Avı

Bir bahar yürüyüşü yapın ve gruplar halinde aşağıdaki bahar işaretlerini bulmaya çalışın. Bulduklarınızın yanına bir tik atın.  Bakalım kaç tanesini bulabileceksiniz! Bulduğunuz şeylerden birini seçin bir kağıda onun resmini çizin.

Bahar Hazineleri Avı dokümanı

 

Bahar Kolajı

Siyah ya da kahverengi büyük bir karton üzerine gruplar halinde bir bahar kolajı çalışması yapılması:

Haydi gelin baharda şahit olduğumuz mucizeleri şimdi bir kağıdın üstüne aktaralım. Bu kağıt şu anda sanki kıştan çıkmış ağaç dalı gibi, ya da kuru toprak gibi bomboş, hayatsız ve renksiz görünüyor, onu canlandırmaya ne dersiniz? 

Materyal:

Baharla ilgili resimler içeren ve kesmeye uygun her çeşit resimli gazete,dergi,broşür, kitap vs, her çeşit renkli desenli kumaşlar ya da keçe, faaliyet kağıtları(krapon, elişi kağıdı vs), düğmeler, pastel ve kuru boyalar, bir bahar kolajında kullanılabilecek her türlü diğer malzemeler

Her çocuğun kendine ait makası ve yapıştırıcısı

Su: Eşsiz Bir Nimet

Öğretmenin dersten önce şu dökümanları okuması tavsiye edilir: (Dikkat! Bu gibi dökümanlarda suyu tesir sahibi olarak anlatabilmektedir. Biz öğrendiklerimizi çocuklarla paylaşırken bu konuda dikkatli olmalıyız. )

Doğanın Eşsiz Maddesi Su

Yaşam Kaynağı Su

Vücudumuzun Çoğu Su

Suyu Koruyorum

Bir Su Damlasının Öyküsü

"Bir su damlası olduğunuzu hayal ettiniz mi hiç?
 Düşünün bir! Bulutlara çıkıp, yeryüzünü izleyebilirdiniz, yer altı sularına karışabilirdiniz ya da

okyanuslardaki sayısız su damlacığından biri olabilirdiniz...Belki bir bitkinin büyümesinde rol oynardınız. Kim bilir belkibir elmanın lezzetli suyunun bir parçası olurdunuz. O elmayı yiyen bir çocuğun vücudunda dolaşırdınız. Sonra onun solunumuyla birlikte buhar halinde dışarı çıkardınız belki ve tekrar bulutlara karışırdınız. Eğer bir su damlası olsaydınız, daha pek çok serüven yaşardınız. Hem de hiç bitmeyecek bir serüven..."

 (Bilim Çocuk)

Haydi gelin bir videoyla bu yolculuğa şahit olalım:

Su Damlasının Macerası

Video izlendikten sonra çocuklardan bu videodaki su damlası neler yaptı, nerelere gitti kısaca yazmaları istenir. Büyük sınıflar ise kendi özgün su damlası maceralarını yazabilirler. Kendilerinin bir su damlası olduğunu hayal ederler ve kısaca yolculuklarını anlatırlar.

Ek olarak şu video da izlenebilir:

Su Damlasının Macerası 2

Suyla Neler Yapıyoruz

Su ne işe yarıyor çocuklar? Hatırlayalım mı? (Öğrencilerin söyledikleri tek tek tahtaya yazılır, küçükler için küçük semboller de eklenir)

* Temizlik ( Vücut temizliği, ev temizliği, çamaşır temizliği vs)  (Ya Kuddüs)

* Susuz hayt olmaz (Ya Hayy, su ile bize ve tüm bitkilere , hayvanlara Hayat Veren)

* Suyu görmek ve sesini duymak çok güzel ( deniz manzarası, şelaleler vs Ya Cemil, Ya Sani)

* Susuz sulu boya olur mu? ( Ya Sani, herşeyi sanatlı yaratan ve bize sanatı sevdiren)

* Susuz yemek olur mu? (Ya Rezzak)

* Su olmadan yüzülür mü? (Ya Şafi, sporla bize şifa gönderen)

 *Suyla oynamak da çok güzel (su savaşı yapmak , yağmurda ıslanmak vs) (Ya Latif, en ince ihtiyaçlarımızdan haberdar olan)
*Balıkların evi suda değil mi? (Ya Rahman!)

Küçük sınıflarla aşağıdaki kitapçık hazırlanabilir:

Suyla Neler Yapıyoruz

Suyun Yolculuğu Oyunu 

Bugün içtiğiniz suyun, bir zamanlar dinozorların da içtiği su olduğunu biliyor muydunuz? Rabbimiz su ile dinozorlara da hayat vermiş.  Bunu sağlayan şey, Dünya’nın oluşumundan bu yana hiç durmadan tekrarlanan su döngüsü. Haydi bir oyunla su döngüsünü canlandıralım lı?

Aşağıdaki oyunun hazırlıklarının ders öncesinde yapılması gerekmektedir:

Suyun Yolculuğu Oyunu

Sınıf içerisinde ya da geniş uygun bir alanda oyundaki dağ, deniz gibi istasyonlar kurulabilir. Görsellerle bu istasyonlar desteklenebilir.

Hayvanlar ve Su

Hayvanların da en az bizim kadar suya ihtiyacı var.

Aşağıdaki oyunu büyük sınıflarla oynayabiliriz:

Hayvanlar ve Su

  

Kainat Tabağımda: Ya VEHHAB!

Merhaba Çocuklar,

Bugün size dağıtacağım tabaklara en sevdiğiniz yemeği çizmeye ne dersiniz? Yalnız resmin altına bu yemek için gerekli malzemeleri yazmanızı da rica ediyorum. Malzemeler konusunda emin değilseniz benden ya da arkadaşlarınızdan da yardım alabilirsiniz.

En Sevdiğim Yemek

Hmm ... aarkadaşımız tabağına köfte çizmiş.

Köfte için ne lazım? (Öğrencinin söylediği malzemelerden başlayarak aşağıdakileri tek tek tahtaya yazalım)

• Hayvanların yaratılıyor olması lazım--- Peki hayvanların yaşaması için?--- Güneş , hava, su, toprak vs
• Yumurta-- Yumurta için ne lazım?.....
• Soğan-- Soğan nasıl gönderilir soframıza? Soğan için ne lazım?-- Güneş, hava, yağmurlar, dünyanın dönmesi vs
• Tuz- Tuz madenleri, denizler, göller?
• Kekik- Kekik bitkisi
• Karabiber- Karabiber bitkisini tanıyan var mı?
• Ya kimyon?

O halde bir köfte için aslında ne lazım çocuklar? ......Kainattaki tüm sitemin yaratılıyor olması lazım, yani aslında Rabbimiz  tek bir köfteyle tüm kainatı tabağımıza koyuyor, bize hediye ediyor!! Ya VEHHAB!!

En az 3-4 farklı yemek için aynı düşünme süreci tekrar edildikten sonra hep beraber aşağıdaki sunumun üzerinden gidilebilir:

Yemeklerim Nerden Geliyor

Bu dersin uzantısı bir proje olarak çocuklara evde kullanılan baharatların elde edildiği bitkileri, ya da meyve ağaçlarını, sebzelerin geldiği bitkileri araştırmaları ve bir poster halinde sunmaları istenebilir. Büyük sınıflar PPT sunusu şeklinde de hazırlayabilirler.

Gökyüzünden Beyaz Mektuplar

Kış Draması

Çocuklar benim bir arkadaşım kışı hiç sevmiyormuş. Onu bir türlü ikna edemiyorum, bana yardım eder misiniz?


Çocuklar ikili gruplar halinde tahtaya çıkarlar. Bir kişi kışı hiç sevmeyen arkadadaş rolünü yaparken diğer kişi ona kışın güzel yönlerini anlatarak ikna etmeye çalışır.  (Kışın oynanan oyunlar, kardanadam yapmak, kızakla kaymak, karın altında yürüyüş yapmak, karın Allah'ın izniyle bitkileri ve toprağı beslemesi vs)


"Kar'ı pek bâridâne (soğuk) ve tatsız telâkkî ederler. Halbuki, o bârid, tatsız perdesi altında o kadar hararetli gàyeler ve öyle şeker gibi tatlı neticeler vardır ki, tarif edilmez."

Karın soğuk ve tatsız perdesinin arkasına Rabbimiz birçok sıcak ve tatlı sonuçlar saklıyor değil mi  çocuklar?

Bu dramanın ardından öğrenciler kışın yapmayı sevdikleri aktiviteleri aşağıdaki dokümana çizerler:

Çizim yerine yazmayı seven çocuklar aşağıdaki dokümanlardan birini seçebilirler:

KIŞI SEVER MİSİN?

BİR KAR TANESİ OLSAYDIM  (Yazma+Çizim) 

Çocuklar çizim/yazma yaparken bir yandan da aşağıdaki şarkıyı dinleyebilir ve hep beraber söyleyebilirler:

Kar Peşinde Bir Hayat

Çocuklar size çok ilginç yaşanmış bir hikaye anlatacağım. Bu, hayatının büyük bir kısmını kar tanelerinin fotograflarını çekmeye adamış bir insanın hikayesi: (öğretmen aşağıdaki dokümandan yararlanarak Wilson Bentley'in yaşam hikayesini anlatır)

Kar Peşinde Bir Hayat

Hikayenin ardından aşağıdaki video da izlenebilir:

Wilson Bentley nin yaptığı gibi bir işi aşkla şevkle yapmak ne kadar güzel değil mi çocuklar? Kainatın sırlarını, güzelliklerini keşfedelim diye Rabbimiz bize merak vermiş. Merak etmek de bir nimet değill mi, Elhamdülillah!

Kar yağarken dışarı çıkıp montunuza düşen kar tanelerine yakından bakarsanız siz de kar tanelerinin şeklini mikroskoba ihtiyaç olmadan farkedebilirsiniz biliyor musunuz? Unutmayın, deneyin tamam mı?

Bir Kar Tanesi Nasıl Oluşur?

Kar kristalleri nasıl oluşuyor bilen var mı? 

Her bir kar tanesi genelde bir toz tanesinin etrafında yaratılıyor biliyor musunuz çocuklar?  Havanın soğumasıyla su buharları donuyor ve kristalleşiyor. Kar tanesi oluşumunun hızlandırılmış videosunu izleyelim mi?

Kar Tanesi Yapalım mı?

Aşağıdaki videodan yaralanarak çocuklarla kağıttan kar taneleri yapılabilir. Kar tanesi yapımı en az 1 ders saati alacaktır. Bu sırada her bir kar tanesinin aynen herbir insan gibi eşsiz olduğu vurgulanır. 

Yapılan kar taneleri sınıf panosunda sergilenir ve panoya başlık olarak aşağıdaki doküman asılabilir:

Eşsiz Kar Taneleri

Çoraptan Kardan Adam

Aşağıdaki videodan yaralanarak çocuklarla çoraptan kardan adam yapılabilir. Çocuklardan derse bir adet beyaz çorap ve 1 su bardağı pirinç, iki adet paket lastiği, düğme, kurdela, keçe, kumaş parçaları gibi süsleme malzemeleri ve sıvı yapıştırıcı getirmeleri istenir. Pirinç getirmeyenler için yemekhaneden temin edilebilir. Ağırlık yapacak kadar pirinç koymak yeterlidir, pirincin üstü pamukla da doldurulabilir. Pirincin etrafa saçılmaması için yine yemekhaneden büyük bir kova temin edilip doldurma işi onun içinde bir kaşık yardımıyla yapılabilir.